Description:

BASIC Dili Editörü, Teleteknik Commodore Dergisi'ndeki BASIC dili ile yazılmıÅY program dökümlerini bilgisayara doÄYru girebilmek için kullanılır.

Teleteknik Commodore dergisi Program Döküm Eki'nde verilen program listelerinde, PRINT ve INPUT gibi emirlerin arkasından gelen konuÅYma iÅYaretlerinin arasında görülen ve renk deÄYiÅYtirme, ekranı silme veya cursor'u hareket ettirme gibi iÅYlemleri simgeleyen negatif basılmıÅY grafik iÅYaretleri bu BASIC Dili Editörü sayesinde ortadan kalkıyor. Onların yerine, hangi tuÅYa basmanız gerektiÄYi yazılıyor. ÖrneÄYin konuÅYma iÅYaretinden sonra F1 tuÅYuna bastıÄYınızda görünen grafik iÅYareti yerine, (F1) yazısını göreceksiniz. Böylece, kaÄYıt üzerinde koyu olmaları nedeniyle kolayca okunamayan kontrol hareketlerinin yazımı hızlı ve kolay olacak. Yanda, tüm kontrol karakterlerinin BDE karÅYılıÄYı verilmiÅYtir: (örneÄYin (SPACE) yazısını gördüÄYünüzde, sadece boÅYluk tuÅYuna basacaksınız. Sakın (SPACE) yazmayın!

Ayrıca renk kodları (CTRL-1), (CTRL-2)...(CTRL-8) ile Commodore tuÅYu ile oluÅYturulanlar da (C=1), (C=2)... (C=3) ile gösterilmektedir. Bunun yanısıra, (CTRL-A), (CTRL-B)...(CTRL-Z) ile gösterilen karakterleri de, CTRL tuÅYu ile belirtilen harfe beraber basarak elde edebilirsiniz. Klavyenin sol tarafındaki fonksiyon tuÅYları ise (F1)...(F8) ÅYeklinde görülecektir. EÄYer (11RIGHT) gibi bir yazıya rastlarsanız, bu, cursor'u saÄYa götüren tuÅYa 11 kez basacaÄYınız anlamına gelecektir.

BASIC satırları içindeki komutlar arasında gereken yerlerde boÅYluklar bulunacak ve böylelikle okunaklılık artacaktır. Bunu en iyi, örnek programların 10. satırlarını karÅYılaÅYtırarak görebilirsiniz.

Harf tuÅYlarına SHIFT veya C=tuÅYu ile beraber bastıÄYınızda ortaya çıkan grafik karakterleri yerine, hangi tuÅYa basmanız gerektiÄYi yazılacaktır. ÖrneÄYin altı çizili bir A harfi, SHIFT ile A tuÅYuna basmanız gerektiÄYini belirtecektir. Ãoestü çizili A harfi ise, Commodore tuÅYu ile A harfine basmanızı gerektirecektir. Böylece, özellikle yanyana geldiklerinde ayırt edilemez olan grafik iÅYaretlerini yorulmadan doÄYru olarak yazabileceksiniz. Program listelerinde kullanılan diÄYer iÅYaretler ve anlamları ise ÅYöyle:

(DOWN)         Cursor aÅYaÄYı 
(UP)           Cursor yukarı 
(RIGHT)        Cursor saÄYa 
(LEFT)         Cursor sola 
(RVSON)        Negatif yazımı baÅYlatma 
(RVSOFF)       Negatif yazımı bitirme 
(HOME)         Cursor sol üst köseye 
(CLR)          Ekran silme 
(INST)         SHIFT ile DEL tuÅYu beraber 
(SPACE)        BoÅYluk tuÅYu 
(SHIFT-SPACE)  SHIFT ve boÅYluk tuÅYu beraber 

Ve sonuncu özellik... Bu, size satırı doÄYru girip girmediÄYinizi bildirecek bir kontrol toplamı. Dergideki programı yazmadan önce BDE'yi yükleyip RUN komutunu vereceksiniz. 1 saniye kadar sonra BDE size READY ile karÅYılık verecektir. Artık programınızın ilk satırını yazabilirsiniz. O satırın sonunda [RETURN] tuÅYuna bastıÄYınızda, bilgisayar ekranın sol üst köÅYesine, 0-255 arasında bir sayı çıkaracaktır. Ayrıca bilgisayar, önce iki nokta üstüste (:) sonra da bir boÅYluk basarak, sizin en fazla 3 basamaklı bir sayı vermenizi bekleyecektir. Burada, dergide her satırdan sonra (...) ÅYeklinde göreceÄYiniz sayıyı yazın. EÄYer o satırı doÄYru yazmıÅYsanız, dergideki kontrol toplamı ile ekranda beliren sayı aynı olacaktır ve o sayıyı yazıp [RETURN]'e bastıÄYınızda, ince bir ses duyacaksınız. Artık o satırı doÄYru yazdıÄYınızdan emin olarak, bir sonraki satırı yazabilirsiniz.

Ancak bir hata yapmıÅYsanız, örneÄYin bir sayı unutmuÅYsanız veya satır numarası yanlıÅYsa veya iki harfin yerini karıÅYtırmıÅYsanız, dergideki toplam ile bilgisayarın hesaplayacaÄYı sayı farklı olacaktır ve dergideki sayıyı verdiÄYinizde, gürültülü bir ses iÅYiteceksiniz. Geri dönüp, o satırı düzeltmeniz gerekir. Ancak bu ÅYart deÄYil. Bir sonraki satıra da devam edebilirsiniz, ancak ne yazık ki, programınız hatalı olarak kalır.

Burada dört noktayı belirtmemiz lazım. Kontrol toplamının oluÅYmasında komutlar arasındaki boÅYlukların bir önemi yoktur. Dolayısıyla, okunaklılıÄYı artırmak için kullanılan boÅYlukları yazmayabilirsiniz.

Bir diÄYer önemli nokta da SIMON'S BASIC ile ilgili. Bu program ile BDE'yi birlikte kullanmak mümkün deÄYil. Bu nedenle, SIMON'S BASIC ile yazılmıÅY programlarda kontrol toplamı bulunmayacak. Ancak okunaklılıÄYı artıran diÄYer özellikler (kontrol, renk ve grafik karakterleri gibi) kullanılacaktır.

Öte yandan, eÄYer kontrol toplamlarını kullanmak istemiyorsanız (yani kendinize çok güveniyorsanız..), ya BDE'yi hiç yüklemeyin, ya da eÄYer yüklemiÅY ve çalıÅYtırmıÅYsanız, POKE 1,55 komutunu verin. Tekrar çalıÅYtırmak içinse POKE 1,53 komutu gerekli. Ancak çok dikkatli olun! EÄYer 53 ve 55 dıÅYında bir sayı kullanırsanız, C64'ünüz kolayca kilitlenebilir ve o ana kadar yazdıklarınız da boÅYa gider.

Ve son olarak.... EÄYer BDE çalıÅYır durumda iken LOAD iÅYlemi yaparsanız, sizden bir satır yazmıÅYsınız gibi kontrol toplamı istenecektir. Bilgisayarın bu isteÄYini duymamazlıÄYa gelip sorusuna [RETURN] ile cevap verebilirsiniz. Hiçbir yan etkisi olmayacaktır.