Bir kayıt aracı olarak kaset yeterince emniyetlidir. Disketlerde ya da kartuşlarda bulunan birçok programı kasete kaydederek sağlıklı bir biçimde saklayabilirsiniz. Ta ki Loading Error (yükleme hatası) mesajıyla karşılaşıncaya kadar. Loading error, diğer hatalara göre oldukça sorunludur. Örneğin Syntax Error mesajıyla karşılaştığımızda dizilim hatasına neden olan satır numarası da verildiğinden bu satırı bulup hatayı düzeltebiliriz. Yükleme hatasında ise programımız kaset ünitesi ve bilgisayar arasında yok olmuş gibidir. İşte bu yazıda böyle bir mesajla karşılaştığımızda ne yapılabileceğini anlatmaya çalışacağız.

İLK YARDIM

Yapılacak ilk şey programı yeniden yüklemeye çalışmaktır. Eğer bu sefer programımız yükleniyor ve hata mesajı vermiyorsa diğer metotları denemeye gerek yoktur. Ancak program yine yükleme hatası veriyorsa çalışma koşullarını gözden geçirmek gerekir. Eğer bilgisayarınızın içinde daha önceden kalmış makine diliyle yazılmış bir program varsa hatayı doğuran neden bu olabilir. Bilgisayarınızı açıp kapatarak bu sorunu ortadan kaldırabilirsiniz. Ayrıca bağlantı kablolarının televizyon ve diğer yüksek güç kaynaklarının yarattığı manyetik alandan da etkilenebileceğini düşünmeniz gerekir. Kaset ünitenizin bu manyetik alan dışına çıkarılması, sorununuzu bir ölçüde giderecektir.

Daha önce yüklemede sorun çıkarmamış programlardan hata mesajı alıyorsanız, sorun büyük bir ihtimalle kaset ünitesindedir. Uzun kullanmalar sonunda ünitenizin okuyucu kafası pislenmiş veya manyetize olmuş olabilir. Bu gibi durumlarda okuyucu kafayı temiz bir alkollü pamukla silmek yeterli olabilir. Kafa temizleme ve demanyetize kitleri oldukça pahalı elemanlar olduğu için önermemiz pek anlamlı olmayacaktır.

En son ve en umutsuz olarak hata, kasetinizde olabilir. Kaset zedelenmiş ya da yanlış kayıt yapılmışsa doğal sonuç olarak böyle bir hata mesajı verecektir. Böylesi bir sorunda ise yapabileceğiniz hemen hiçbir şey yoktur.

COMMODORE'UNUZUN KASETTEN YÜKLEME SİSTEMİ

Bilmeyebilirsiniz ama Commodore size kaset ünitesi kullanımında bazı avantajlar sağlamıştır. Bir program kayıt edilirken üç parça halinde kayıt edilir. Önce başlık (header) ve bilgi, sonra ana program ve en sonunda yardımcı program. Program yüklendiğinde başlık ve ana program hafızaya yerleşirler, en son yüklenen yardımcı program ise ana programla aralarında farklılık olup olmadığını denetlemek amacıyla kullanılır.

Yardımcı programla ana program arasında farklılıklar varsa yükleme hatası dediğimiz olay ortaya çıkar. Bu işlemin kötü tarafı yüklemede ve kayıtta iki misli zaman harcamasıdır. Bir başka kötü yön ise ana program doğru olsa bile yardımcı programdaki hata nedeniyle tüm programı hatalı olarak nitelemesidir.

Ancak bu yöntemin yararı kesindir. Programın bilgisayarca iki kere kaydedilmesi bu kayıt sisteminin emniyetli çalışmasını sağlamaktadır. Yalnızca yardımcı programın hatalı olması sonucu doğan Loading Error'leri ortadan kaldırabilme şansımız bu iki kayıt nedeniyle olabilmektedir.

Böyle oluşmuş bir hatayı düzeltmede kullanacağımız ilk ipucu programın halen hafızada olmasıdır. Eğer hafızadaki başlangıç adreslerini PEEK komutuyla çağırabilirsek satır numarasını ve programı görebiliriz. Bu işlemden sonra program sonu adreslerini yeniden ayarlamamız gerekir.

Başlangıçtaki ilk beş bit çok büyük önem taşır. Bu bitlere göre file'ın niteliği hakkında bilgi sahibi olabiliriz. (data ya da program). 4. ve 5. bitler bize programın bitiş adresleri hakkında bilgi verirler. Bütün bu yazdıklarımız sizin için bir anlam ifade etmiyorsa, aşağıda vereceğimiz bir satırlık programı satır numarası vermeden Loading Error mesajından sonra yazın ve RETURN tuşuna basın. Böylelikle adresleri yeniden düzenleyerek çalışmayan programınızı belki de kurtarabilirsiniz.

FOR X=45TO49STEP2:POKE X,PEEK(831):POKE X+1,PEEK(832):NEXT

SON UYARILAR

Yükleme hatası mesajı aldığınızda, programı listelemeye çalışmayın, bu işinizi daha da zorlaştıracaktır ve bilgisayar satır numaralarını sıfırlayacaktır.

Yukarıda verilen programı Loading Error mesajından sonra yazın. Eğer bu da bir işe yaramazsa programı yeniden yüklemeye çalışın.

Program işe yarar ve çalışan bir programa sahip olursanız, yapmanız gereken ilk şey programı yeniden başka bir kasete kaydetmek olmalıdır. Çünkü sorun kasetten de doğuyor olabilir.

kaynak: Teleteknik Commodore Dergisi, Sayı 01, Mart 1986, Sayfa 26

Teleteknik
01.03.1986

Keywords: Commodore, Commodore Dergisi, C64, Commodore 64, Datasette