Home  Articles  Programs 

80'lere Bakış

Bu dergiyi alan hemen hemen herkesin evinde Commodore marka bir bilgisayar vardır. Kısmen bütün özelliklerini bildiğimiz, kimimizin oyun aracı olarak, kimimizin de çeşitli amaçlarda kullandığı bu bilgisayarın az bildiğimiz bir yönü varsa o da tarihçesidir. Acaba Commodore hangi evrelerden geçerek bugünkü halini almıştır? Biraz nostalji yapıp, şöyle 10 sene geriye giderek, Commodore'un inişli çıkışlı geçmişine bir göz atalım. Commodore ilk olarak 1977 yazında PET bilgisayarını üretmişti. Fakat 1980 yılında kişisel bilgisayarların (Personel Computer) üretilmeye başlamasıyla firmada bu alana yöneldi.

1981

KIŞ

VlC-20 üretilmeye başlandı. Fiyatı ise $299'dı. Bir kişisel bilgisayar için hacmi biraz büyük olmakla birlikte genelde kullanılabilirdi. Sorun ise, bilgisayarın çabuk ısınması ve yaydığı ufak çaptaki radyasyondu.

1982

KIŞ

COMMODORE UNIMAX veya MAX MACHINE üretildi. Fiyatı ise $179.95 idi. Buna Commodore'un ürettiği ilk oyun amaçlı bilgisayarı da diyebiliriz. Japonya'da satılan ve Amerika'da kullanılmayan bir makineydi.

İLKBAHAR

1500 Disk Drive VIC-20 için üretildi.

YAZ

Commodore 64'ün üretilmeye başlandığı yıl. 16 renk, 40-column screen ve ses efektleriyle piyasaya giren bilgisayarın fiyatı da $595. Bundan başka P-serilerinin (P-500) piyasaya çıktığı dönem. Fiyatı $995.

1983

KIŞ

Bu dönem Commodore için başarı ile başarısızlığın bir arada yaşandığı bir dönemdir. Üretilen bazı ürünler piyasa tarafından tutulurken bazıları da, daha piyasaya sunulmadan üretiminden vazgeçilmiştir. Örnek verecek olursak, COMMODORE SX-100 ve HHC-4 (Hand-Held Computer) başarısız olan ürünlerdir. İkinin başarısızlığının nedeni fiyatı ($1295), İkincisinin de kapasitesiz bir makine olmasıdır.

Bunun yanında piyasaya çıkarılan Printer, renkli Monitör ve Synthesizer gibi aletler oldukça tutulmuştur.

YAZ

Commodore firması COMPUTE's Gazette adlı bir dergi çıkarmaya başlamıştır. Bunun yanında P-500 geliştirilmeye başlanmış ve 1984 yılı için bir model hazırlanmış fakat hiçbir zaman üretilmemiştir. EXECUTIVE 64 adı altında COMMODORE SX-100'ün geliştirilmiş modeli yapılmıştır.

SONBAHAR

Bu Commodore'un atağa geçtiği bir dönemdir. Datassette, 1525-E Printer, 1515 Disk Drive ve daha birçok yan ürünün piyasaya çıkartılmış, aynı zamanda mağazalarda satışa sunulmuştur.

1984

KIŞ

EXECUTIVE 64 geliştirilmiş ve SX-64 olarak piyasaya sunulmuştur. 5-inçlik monitörü, 170K hafızası 5,25'lik disk drive'a sahip olan aletin fiyatı ise $995. Bunun yanında COMMODORE 264 ve 364 firmanın 1984 yılındaki en büyük ataklarıydı. Aynı dönemde bu bilgisayarlar için 1703 renkli monitör, SFS 481 Disk Drive yapıldı. Bunlara ilaveten TouchScreen, Commodore Light Pen, Magic Voice Speech Modüle gibi yan ürünler piyasaya sunuldu. Mevsim sonuna doğru 264'ün daha basit bir modeli (TED-16) satışa sunuldu. Şubat ayında firma kurucularından Jack Tramiel Atari bilgisayarlarına geçti.

YAZ

TED-16 COMMODORE 16 olarak satılmaya başlandı. VIC-20'lerin üretimi durduruldu, 264'lerin de adı PLUS/4 olarak değiştirildi. Plus/4 için DPS 1101 daisy-wheel, C16 içinse MPS 803 dotmatrix printerleri yapıldı. AMIGA adlı bir şirket yeni bir bilgisayar üzerinde çalışmaya başlandı, üretilen prototype de Lorraine cod adı verildi. Ağustos ayında Commodore firması ufak AMIGA şirketini satın aldı.

SONBAHAR

Commodore Dallas'taki araştırma ve geliştirme merkezini kapattı. PET bilgisayarlarının demode olması yüzünden üretimi durduruldu.

1985

KIŞ

1551 Disk Drive yapıldı. Bu SFS 481'in geliştirilmiş bir modeliydi ve PLUS/4 için yapılmıştı. Bu drive Commodore 64 ile uyumsuzdu. Aynı zamanlar içinde Commodore 128 üretildi ve $300 civarında satışa sunuldu. Bunun yanında COMMODORE LCD adı altında modemli bir bilgisayarın yapılması ve $600 civarında satılması düşünüldü fakat hiçbir zaman gerçekleştirilmedi. Fakat kış ayı hep böyle başarısız geçmedi. 1571 Disk Drive, 1901 Monochrome Monitör, 1902 RGBI/Composite Monitör, Commodore Mouse ve 1670 modem üretildi. Burada Commodore firması şirket olarak da gelişti.

YAZ

Commodore atağı devam ediyor ve firma PC10 ve PC20'nin üretilmesine başlıyor. Yeni bilgisayarlar en çok Kanada ve Avrupa'da tutuluyor, bunlara ilaveten Commodore 900 Business Computer üretiliyor. Commodore 128 için de 1572 Disk Drive, MPS 1000 Printer, 1670 Modem ve Commodore Mouse Controller yapılıyor.

1986

İLKBAHAR

Commodore 64 için GEOS yapılıyor.

YAZ

1541 Disk Drive ve 1802 Monitör Commodore 64 için üretiliyor. AMIGA da Commodore'un iş bilgisayarı görünümünde sergileniyor.

1987

KIŞ

PC serisi PC10-1 ve PC10-2 olarak devam etmekte. 1581 Disk Drive (3.50) ve 1764 Ram Expansion Modülü yapılıyor. Fakat en önemlisi Commodore firmasının yeni bir pazarlama anlayışıyla AMIGA 500 ve AMIGA 2000'leri pazara sunması.

SONBAHAR

Commodore'un yeni patronu Max TOY

1988

İLKBAHAR

Commodore Colt üretiliyor (MS-DOS için).

YAZ

GEOS 2.0 ortaya çıkıyor.

SONBAHAR

AMIGA 2000HD ve 2500 üretiliyor.

Bundan sonra 1989 yılında birkaç deneme dışında firmanın araştırma bölümünde yeni bir şeyler üretilmiyor. İşte Commodore'un kısa tarihinde bu şekilde günümüze dek geliyor ve bizim de zaman içindeki kısa yolculuğumuz da burada sona eriyor.

.

Resim: Commodore için iki müzik birimi: Üstteki Digi-Drum 64 için davul syntisayzırı, alttaki ise yine 64 için klavye. 1983 yılındaki Elektronik Şov'da sergilendiler.

Resim: Commodore 16

Resim: 1988 baharında Commodore firması MSDOS sistemlerinde atağa kalkarak Commodore Colt'u üretti.

kaynak: Teleteknik Commodore Dergisi, Sayı 51, Mayıs 1990, Sayfa 20-23

Teleteknik
01.05.1990

Keywords: Commodore, Commodore Dergisi, Bilgisayar Tarihi


C64 Projects Twitter Page

İlker Fıçıcılar's CBM Page